Fauna Pienin

Fauna Pienin i Czorsztyna - ogromne zróżnicowanie siedlisk, specyficzne wapienne podłoże, bogactwo szaty roślinnej i ekstensywne użytkowanie lasów oraz terenów nieleśnych powoduje istnienie wielkiego bogactwa wszelkiego rodzaju zwierząt w Pieninach. Najnowsza ich lista żyjących na terenie Pienińskiego Parku Narodowego liczy około 7317 gatunków. Przypuszcza się, że całkowita liczba zwierząt zamieszkujących Pieniny wacha się w granicach 13 tys. gatunków, co odpowiada połowie wszystkich zwierząt znanych w Polsce. Do dnia dzisiejszego stwierdzono tu występowanie 7021 gatunków bezkręgowców, w tym 6021 gatunków to owady.

Mięczaki - na terenie Pienińskiego PN stwierdzono występowanie okolo 110 rodzai ślimaków lądowych - 60% znanych z terenu Polski, dwa gatunki małżów oraz trzy gatunki ślimaków wodnych. 41 spośród nich to gatunki typowo górskie, w przewadze subendemity i endemity. Do endemitów zaliczamy: Oxychiulis deubeli oraz Vitrea transsilvanica - są to endemity wschodniokarpackie. Jednak najbardziej ciekawym gatunkiem jest Chilostoma rossmaessleri - jeden z endemitów zachodniokarpackich, w Polsce występujący tylko na terenie Tatr i Pienin (w dolinie Pienińskiego Potoku, na granicy zespołu lepiężnika z lasem w miejscach wilgotnych i zacienionych). Najlepszym dla slimaków zbiorowiskiem do życia jest buczyna karpacka, która zamieszkuje większość występujących w Pieninach gatunków. Bardzo Wilgotne brzegi potoków, parowy, bujne runo i murszejące pnie dostarczają im bardzo urozmaiconego pożywienia oraz schronienia. Specyficznym, typowo Pieninskim siedliskiem są nasłonecznione skały wapienne, pokryte naskalną murawą. Występujące tu ślimaki to gatunki kserofilne i termofilne. Wyłącznie w Pieninach żyją: Pyramidula rupestris, Pupilla sterri, Chondrina klienta i rzadka Pupilla triplicata. 

Skąposzczety - w granicach 90 gatunków, jest to 27% ze znanych na terenie Polski, głównie pospolitych. 30 gatunków to skąposzczety wodne. Najbardziej specyficzną fauną skąposzczetów charakteryzuje się przybrzeżne zastoiska potoków i romusz. Spośród Enchytraeidae szczególnie rzadkimi gatunkami są: Trichodrilus cernosvitovi w Polsce znany tylko z Pienin oraz T. moravicus oprócz Pienin znaleziony go tylko we schodnich Sudetach. W całych Karpatach tylko w Pieninach można znaleść Rhyacodrilus falciformis, Branchiobdella parasita i Peloscolex benedeni. Spośród lądowych skąposzczetów znacząca jest grupa gatunków występująacych głównie w północnej Europie między innymi Islandia, Spitsbergen, Grenlandia, oraz północnych rejonach Kanady: M. glandulosus, Mesenchytraeus armatur, Helena nasuta, H. similis, Fridericia leydigi, H. perpusilla, Cernosvitoviella atrata, F. ratzeli, Achaeta eiseni, Buchholzia appendiculata. Z Pienin znanych jest piętnaście gatunków dżdżownic. Z pośród nich przeważają gatunki o szerokich zasięgach występowania tzw. kosmopolityczne formy. Większość gatunków dżdżownic występuje w Pieninach zarówno w piętrze regla dolnego jak i na pogórzu.

Pijawki - w wodach Pienińskiego Parku Narodowego, wraz z otuliną występują i są słabo zróżnicowane. Dotychczas rozpoznano tylko 8 gatunków z wszystkich 27 znanych z obszaru Polski: P. respirans, Piscicola geometra, Haemopis sanguisuga, Helobdella stagnalis, Glossiphonia complanata, E. vilnensis, Erpobdella octoculata, Hemiclepsis marginata.

Niesporczaki - występują w liczbie 27 gatunków z 99 rozpoznanych na terenie Polski. Są to gatunki występujące tam wszędzie gdzie można znaleść wszelkiego rodzaju mchy. Inne są praktycznie nieznane w Polsce. Pod względem bogactwa świata zwierząt Pieniny ustępują jedynie Tatrom, dzięki korzystnej wysokości n.p.m., zróżnicowaniu siedlisk oraz specyficznemu podłożu. W Pieninach dominują glównie zasadowolubne odmiany niesporczaków. Najbardziej popularnym gatunkiem jest gatunek Echiniscus granulatus.

Skorupiaki - Spośród skorupiaków odmiany wodnej występuje tylko 9 gatunków widłonogów: rakowce - obunogi i pasożytniczy Basanistes huchonis: studniczka - Niphargus tatrensis, kiełże - Gammarus balcanicus oraz G. fossarum - najpospolitszy kiełż słodkowodny. Rozpoznano również występowanie 27 gatunków małżoraczków, z czego 18 gatunków właściwych jest źródłom i wodom podziemnym. Wśród nich niespodzianką faunistyczną jest znany do tej pory tylko z okolic Brukseli Romeis rivulorum. Raki reprezentowane są jedynie przez Astacus astacus, czyli raka rzecznego. Rak jest dobrym miernikiem zanieczyszczenia środowiska, ostatnio pojawiły sie one z powrotem w rzecze Dunajec. Zniknęły praktycznie parę lat temu. Oznaczać to może znaczne oczyszczenie się Dunajca. Pienińska grupa skorupiaków lądowych składa się 15 gatunków. Biorąc pod uwagę niewielki obszar jaki zajmuje Pieninski Park Narodowy, stawia go to w szeregu regionów najbogatszych w Polsce.

Pająki - W Pieninach występują 304 gatunki pająków. Odmiany sa zbliżone do tych, które mozemy spotkać w Beskidach i Jurze Krakowsko-Czestochowskiej. Najbardziej liczne są gatunki rozsiedlone bardzo szeroko, głównie europejsko-syberyjskie i europejskie. Obok siebie występują typowe gatunki górskie oraz ciepłolubne i sucholubne. Najwięcej gatunków opisano na ciepłolubnej łące pienińskiej (97 gatunków) i w buczynie karpackiej oraz ciepłolubnej (po 87 gatunków). Dwa gatunki: Zelotes kodaensis - występujący w południowej Europie i Lepthyphantes lepthyphantiformis - kserotermofilny gatunek znany z Czech. Pieniny stanowią jedyne stanowiska ich występowania w Polsce. Znany jest także Lepthyphantes milleri, jako jedyny przypuszczalny endemit karpacki.

Roztocze - Poziom znajomości roztoczy pienińskich jest zróżnicowana, stosunkowo niekompletna. Na dzień dzisiejszy rozpoznano ponad 300 gatunków należących do dwóch rzędów: Gamasida (248 gatunków) - są to głównie formy drapieżne i pasożytnicze, żyjące w glebie, roślinach, gniazdach owadów, ptaków i ssaków i Oribatida - mechowców (52 gatunki) - licznie występujących w glebie, będących w większości saprofagami i fungofagami. Obecność kilku gatunków południowych odróżnia faunę roztoczy Pienin od fauny Beskidów i Tatr. Do takich zaliczyć można: L. undulatus, Calyptophthiracarus pavidus, Platyliodes scaliger, Allodamaaeus femoratus, Licnodamaeus pulcherrimus, Gymnodamaaeus bicostatus, Licneremaeus licnophorus, Phauloppia pilosa, Scutovertex minutus. Osamotnionym górskim gatunkiem w faunie Pienin jest Heminothrus humicolus, poniżej 700 m n.p.m. praktycznie niespotykany w Polsce.

Kosarze - to nieliczna grupa 15 gatunków. Najliczniej występują w buczynach oraz lasach świerkowych. Tylko dwa gatunki Platybunus bucephalus i Gyas titanus zaliczane są do typowo górskich.

Zaleszczotki - rozpoznano 10 gatunków, z czego cztery należą do elementu karpackiego. Są nimi: Mundochthonius carpaticus - występujący od Pienin po Czarnohorę, Chthonius heterodactylus oraz Neobisium brevidigitatum - w Polsce znane z Pienin i Bieszczadów. Neobisium carpaticum wystepuje takze poza Pieninami i Bieszczadami zostal rozpoznany również na Roztoczu.

Wije - to obejmującą wielonogie stawonogi ściółkowo-glebowe rozpoznano obecnie tylko cztery, wydzielone przez systematyków, odrębne grupy w randze gromad. Są to krocionogi, 25 gatunków w Pieninach, pareczniki 23 gatunki w Pieninach, skąponogi 2 gatunki w Pieninach i drobnonogi. Pienińską faunę krocionogów tworzą gatunki fauny tatrzańskiej w nieco zubożonym składzie. Od fauny Tatr odróżnia je obecność dwóch gatunków: Leptoiulus bakonyensis i Cylidroiulus burzenlandicus, dla którego Pieniny są jedynym miejscem występowania w Polsce. Wśród pareczników 19 gatunków jest wspólnych z fauną tatrzańską, a cztery gatunki w Tatrach nie występują: nizinny leśny Lithobius agilis, synantropijny Brachygeophilus truncorum oraz 2 gatunki typowo górskie: Strigamia transsilvatica i wschodniokarpacki Lithobius tenebrosus setiger.

Owady bezskrzydłe - 133 stwierdzonych gatunków skoczogonek. Dwadzieścia cztery gatunki pierwogonek, dwa gatunki przerzutek, dwa gatunki widłogonek i jeden gatunek rybika. PPN stanowi typowy obszar dla czterech pierwogonek, czternastu gatunków skoczogonek oraz jednego gatunku przerzutek. Siedem z pośród nich nie zostało znalezionych nigdzie poza terenem Pienin. Należą do nich skoczogonki - Neanurella szeptycki, Superodontella montemaceli, Onychiurus januarii, Jevania weinerae, Micraphorura pieninensis, pierwogonki - Acerentulus collaris, Eosentomon wanda. Najciekawszymi z zoogeograficznego punktu widzenia są endemity karpackie: skoczogonki - Morulina verrucosa, pierwogonki - Acerentomon skuhravyi i A. oreophilon. Kilka gatunków bezskrzydłych osiąga w Pieninach swoją północną granicę zasięgu oraz posiada izolowane jedyne w Polsce stanowiska występowania. Znaleziono tu również gatunki bardzo rzadkie znane z pojedynczych stanowisk: Ceratophysella merydionalis - Pieniny i jedno stanowisko w Dynarskich Alpach, Xenylla subacauda - Kaukaz i Pieniny, Neanura minuta - Pieniny i kilka stanowisk w Bośni, Doutnacia xerophila - Pieniny i jedno stanowisko w Czechach, Arrhopalites spinosus - Niżne Tatry i Pieniny.

Jętki - jest to grupa słabo rozpoznana w Pieninach. Dotychczas opisano tylko pięcdziesiąt jeden gatunków. Ze względu na duże zanieczyszczenie potoków i rzek oraz zmieniający się charakter koryta Dunajca bardzo szybko spada liczebność jętek żyjących w Pieninskich ciekach wodnych. Brak jest zupełny wysokogórskich gatunków, górskie występują tylko dwa, Beatis melanonyx i Beatis alpinus.

Prostoskrzydłe, skorki i karaczany - Na terenie Pienin wystepuje 6 gatunków karaczanów, 44 gatunki prostoskrzydłych i 4 gatunki skorków - 67% fauny krajowej. Gatunki górskie reprezentują: Isophya pienensis - Isophya brevipennis - gatunek karpacki znany z Babiej Góry, Tatr, Gorców, Pienin i Bieszczadów, prawdopodobnie subendemit pieniński, Pholidoptera aptera slovaca, Tetrix wagai, Chorthippus eisentrauti - jego stanowisko z Pienin Centralnych jest najprawdopodobniej jedynym znanym w Europie środkowej. Kilka gatunków osiąga w Pieninach północną granicę zasięgu.

Wszy - Pienińskie wszy są słabo poznane. Opisano dotychczas tylko cztery gatunki: Haematopinus acanthopus - ściśle związany z gryzoniami, Polyplax serrata i H. affinis - związane z myszami, H. edentula - wsza związana z nornicą rudą.

Siatkoskrzydłe - osiemnaście gatunków. Na uwagę zasługują: M. tortricoides, Megalomus hirtus - 2 stanowiska w Polsce, teren Pienin i Równicy w B. Śląskim, Micromus lanosus, Hemerobius contumax.

Widelnice - te zwierzęta są jednym z najlepszych wyznaczników czystości wód. W Pieninach rozpoznano 57 gatunków, 4 spośród nich znalazło się na czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Zanieczyszczenie wód Dunajca i budowa zapory spowodowały drastyczny spadek liczby gatunków widelnic i liczebności populacji. Na początku lat dziewięćdziesiątych doliczono się tylko 7 gatunków: Dinocras cephalotes, Leuctra armata, Perlodes microcephala, L. inermis, L. handlirshi, L. hippopus, L. mortoni.

Ważki - w Pieninach jest 38 gatunków z 72 występujących w całej Polsce. Liczebność gatunkowa ważek znacznie wzrosła po napełnieniu zbiornika czorsztyńskiego, chociaż brak jest gatunków i form właściwych kiedyś tylko Pieninom. Najciekawsze gatunki - Hemianax ephippiger, to imigrant afrykańsko-azjatycki i Sympecma braueri.

Czerwce - są pluskwiakami spokrewnionymi z popularnymi mszycami. Samice zawsze są bezskrzydłe, efemeryczne samce pozbawione są narządów gębowych. W pieninach rozpoznano 58 gatunków. Najciekawszym jest Xylococcus filiferus - żyjący pod korą lipy, oprócz Pienin spotykany na Zelejowej Górze koło Chęcin i w Ojcowie.

Piewiki - 204 gatunki, ale jedynie 6 z nich można zaliczyć do gatunków typowo górskich: Cixius alpestris, C. haupti, Errhomenus brachypterus, Chlorionidea flava, Kybos strobli, Erythria montandoni. Gatunki znane w Polsce tylko i wyłącznie z Pienin: Chlorionidea flava - gatunek śródziemnomorski sięgający do Kaukazu, Hauptidia distinguenda - występuje na Cyprze, w Izraelu i Armenii, na terenie Pienin w wąwozie Homole, Handianus flavovarius. Najwięcej piewików żyje na młace eutroficznej, około 69 gatunków, w olszynce karpackiej 57 gatunków i na łąkach pienińskich 52 gatunki.

Chrząszcze - według najnowszych opracowań w Pieninach żyje 1507 gatunków. Najliczniej reprezentowane są: ryjkowcowate 297 gatunków, tu najciekawsze: Ceutorhynchus lukesi - wapieniolubny pannoński, C. chlorophanus - gatunek pontyjsko-śródziemnomorski, S. languidus, Larinus brevis, Tychius crassirostris, Otiorhynchus opulentus, Acalles petryszaki - endemity wschodniokarpackie, Donus velutinus, D. viennensis - endemity karpackie. Acalles suturatus, Sitona longulus, Ceutorhynchus unguicularis, C. magnini, S. inops, T. aureolus, T. breviusculus, Phrydiuchus topiarius, C. ornatus, biegaczowate (188 gat.) najcenniejsze: Carabus obsoletus - endemiczny gatunek karpacki, ponadto stwierdzono 14 chronionych gatunków z rodzaju Carabus, do rzadkości faunistycznych należą: C. intricatus oraz C. nitens. Nebria rufescens - reliktowy gatunek borealno górski, Trechus latus - endemiczny, ogólnokarpacki, T. pulpani - subendemiczny, wschodniokarpacki, T. Pulchellus - pospolity w Pieninach, subendemit karpacko-sudecki, Pterostichus foveolatus i P. pilosus - mezoalpejskie endemity karpackie, Abax schueppeli rendschmidti - endemiczny mezoalpejski podgatunek zachdniokarpacki, Calathus metallicus - mezoalpejski gatunek bałkańsko-alpejski. kusakowate (179 gat) najcenniejsze: Stenus maculiger - górski południowo-wschodnio-europejski i z Azji Mniejszej, Carpelimus punctatellus - kserotermofilny, subpontyjski, Atheta episcopalis - południowoeuropejski, Sipalia carpathica - subendemit wschodniokarpacki, Sipalia eximia - endemit karpacki, Atheta autumnalis - borealno-górski, Philonthus puella - borealno-górski, kózkowate (80 gat.): Plagionotus floralis - ciepłolubny sybero-pontyjski, Carilia excellens (Sichrawa karpacka) - endemiczny gatunek karpacki - jedna z największych rzadkości faunistycznych w skali europejskiej, Rosalia alpina (Nadobnica alpejska) - gatunek zachodniopaleoarktyczny bardzo rzadki, sprężykowate (57 gat.): Fletiauxellus maritimua - borealno-górski, Lacon lepidopterus, Denticollis rubens, Agriotes gallicus - północno-wschodnia granica zasięgu, jedyne stanowisko w Polsce, Quasimus minutissimus - południowoeuropejski stonkowate (76 gat.): Phyllotreta christiane - południowoeuropejski gatunek górski, Oreina speciosissima - górski, Oulema septentrionis - borealno-górski, Chrysolina chalcites, Longitarsus nanus - śródziemnomorsko-pontyjski pędrusiowate (61 gat.): Apion gribodoi - pontyjsko-śródziemnomorski, jedyne stanowisko w Polsce żukowate (55 gat.): Aphodius thermicola, Maladera holoserica, Anisoplia segetum, Hoplia graminicola, H. subnuda - gatunki ciepłolubne pochodzenia południowego kornikowate (54 gat): pływakowate (44 gat.): Hydroporus furrugineus, Deronectes platynotus - gatunki górskie związane z czystymi wodami źródlanymi Wielkimi osobliwościami świata chrząszczy w Pieninach są również: Ceruchus chrysomelinus (Wynurt) - chroniony, Bryaxis ruthenus - subendemit wschodniokarpacki, Bryaxis frivaldszkyi - endemit zachodniokarpacki.

Pluskwiaki wodne - mamy w Pieninach 31 gatunków. Najciekawszymi są: Corix affinis - wioślarek znany w Polsce jeszcze tylko z obszaru Babiej Góry, Notonecta viridis mediterranea - wschodnio-sródziemnomorski podgatunek rozpoznany poza Pieninami tylko i wyłącznie w Tatrach.

Chruściki - 82 gatunki, w tym 2 endemity karpackie: Potamophylax carpathicus i Drusus brunneus. Możliwe jest powiększenie tej listy o następne dwadzieścia gatunków, w tym także o cztery endemity karpackie. Pieniny są jedynym znanym w Polsce miejscem występowania gatunku wapieniolubnego Rhyacophila pubescens.

Błonkówki - W Pieninach rozpoznano 911 gatunków w tym; osy (6), mrówki (55), nasteczniki (3), grzebacze (9), pszczoły (192), galasówki (13), rośliniarki (113), bleskotki (16), gąsieniczniki (598), Chrysidoidea (18).

Motyle - dotychczas rozpoznano w Pieninach 1555 gatunków, co stanowi ok. 55% fauny Polski. Należą one do wszystkich występujących w Polsce rodzin. Jak wszędzie najliczniej reprezentowane są sówkowate (Noctuidae), miernikowcowate (Geometridae) i omacnicowate (Pyralidae). Osiemdziesiąt dziewięć gatunków uznano za ciepłolubne - najciekawsze: Parnassius apollo, Cauchas leucocerella, Z. osterodensis, Scythris obscurella, S. fuscoaenea, Zygaena brizae, Phaulernis dentella, Epermenia illigerella, Oxyptillus parvidactylus, Pterophorus nephelodatylus, Celeophora frishella, C. alcyonipennella, Pancalia leuwenhoekkella, Ypsolopha juniperella, Eana canescana, Prochlidonia amiantana, Chrysocrambus craterellus, Cynaeda dentalis, Scotopteryx bipunctaria, Eupithecia venosata, Tephrina murinaria, Bryophila domestica, Chersotis multangula. Dwadzieścia gatunków uznano za górskie, np.: Adela albicinctella, Gesneria centuriella, Eudonia phaeoleuca, Colostygia kollariana, Entephria cyanata, Rhopalognophos glaucinarius, Apamea rubrirena, A. platinea, Erebia euryale, Elophos dilucidarius, Dasypolia templi.

Muchówki - rozpoznane są w Pieninach słabo. Opisano 827 gatunków, co stanowi prawie 13% fauny w Polsce. Wśród muchówek pienińskich przeważają gatunki europejski i eurosyberyjski. Liczne są także borealno-górski i górski. Dużo występuje gatunków kserotermofilnych - największy w polskich górach. Cztery gatunki z rodziny Agromyzidae rozpoznane w Pieninach są nowe dla nauki, natomiast kilkadziesiąt ma tu jedyne znane stanowiska w Polsce. Spekuluje się, że na terenie Pienin może żyć do czterech tysięcy gatunków muchówek.

Gady i płazy - w Pieninach stwierdzono występowanie dziesięciu gatunków płazów: salamandra plamista, kumak górski, traszka górska, karpacka, zwyczajna i grzebieniasta, ropucha szara i zielona, żaby trawna i wodna. Gady reprezentowane są przez jaszczurki: zwinkę i żyworodną, padalca, zaskrońca zwyczajnego, gniewosza plamistego oraz żmiję zygzakowatą. Istnienie ZZW Czorsztyn-Niedzica i Sromowce Wyżne u granic PPN doprowadziło do znacznego zmniejszenia się populacji, zwłaszcza płazów. Napełnienie zbiorników spowodowało zniszczenie liczncyh miejsc rozrodu tych zwierzątek. Dla ograniczenia dalszego spadku liczebnośc płazów Park podejmuje szereg działan ochronnych istniejących szlaków migracji oraz siedlisk, szczególnie w pobliżu dróg publicznych.

Ssaki - W Pieninach stwierdzono występowanie 61 gatunków ssaków, stanowi to ponad 69% fauny krajowej. Rząd owadożernych reprezentują: ryjówka górska, ryjówka aksamitna, jeż wschodni, kret, ryjówka malutka, rzęsorek mniejszy, zębiełek białawy, zębiełek karliczek, rzęsorek rzeczek. Rząd nietoperze: podkowiec mały, nocek Brandta, nocek łydkowłosy, nocek rudy, nocek duży, nocek wąsatek, nocek Netterera, mroczek posrebrzany, mroczek pozłocisty, mroczek późny, karlik większy, karlik malutki, borowiaczek, borowiec wielki, gacek brunatny, gacek szary, mopek. Rząd zajęczaki: królik, zając szarak. Najliczniej reprezentowane są gryzonie: wiewiórka, piżmak, nornica ruda, karczownik ziemnowodny, mysz polna, mysz zielna, mysz zaroślowa, mysz leśna, smużka, darniówka zwyczajna, polnik bury, polnik zwyczajny, mysz domowa, szczur wędrowny, badylarka, żołędnica, popielica, orzesznica. Rząd drapieżne: niedźwiedź, wilk - zachodzące w Pieniny sporadycznie, lis, borsuk, wydra, kuna leśna, kuna domowa, tchórz zwyczajny, gronostaj, łasica łaska, ryś, żbik. Rząd parzystokopytne: dzik, sarna, jeleń szlachetny. Duże ssaki są w Pieninach nieliczne ze względu na niewielki obszar pasma i otaczające tereny zabudowane utrudniające migrację.

Ryby - W rejonie Pienin żyje w rzece 17 gatunków ryb. Obecnie najliczniej reprezentowane są świnka, brzana, kleń, lipień. Gatunki ryb łososiowatych, tj. głowacica, pstrąg potokowy, czy przedstawiciele głowaczowatych: głowacz pręgo- i białopłetwy, niestety należą w Dunajcu już do rzadkości. Łosoś nie występuje. Wzrasta natomiast liczba gatunków charakterystycznych dla rzek nizinnych: leszcz, ukleja, płoć, lin. Zmiana składu ichtiofauny spowodowana jest istnieniem jeziora czorsztyńskiego. Powstanie zapory wpłynęło na unormowanie przepływu rzeki, wzrost temperatury wody. Te czynniki decydują o zmniejszeniu zdolności rzeki do samooczyszczania. Uśrednienie przepływu oraz utrzymujący się, mimo budowy sieci oczyszczalni ścieków, wysoki poziom biogenów dostarczanych do rzeki skutecznie eliminuje z niej górskie gatunki.

Ptaki - duże zróżnicowanie siedlisk, zalesienie i istnienie zbiorników wodnych powoduje, że liczba ptaków w Pieninach sięga 188 gatunków, z których 134 zakładają lęgi. Jednym z najciekawszych gatunków jest bardzo rzadki pomurnik, zamieszkujący wapienne ściany skalne. Na niedostępnych półkach skalnych gnieżdżą się również pustułki, kruki i sporadycznie nagórniki. Ten ostatni osiąga w Pieninach północną granicę zasięgu. Po prowadzonej przez dziesięć lat akcji reintrodukcji w Pieninach założyła gniazdo para sokołów wędrownych - ptak skrajnie zagrożony wyginięciem, w Polsce żyje tylko ok. 10 par. Najliczniej występują w Pieninach ptaki leśne. Najciekawsze z nich to: jarząbek, bocian czarny, muchołówka szara oraz dzięcioły: czarny i trójpalczasty, orzechówka, drozd obrożny czy sikora czarnogłowa. Sowy reprezentowane są przez puchacza, sowę uszatą, sowę włochatą, puszczyka, pójdżkę oraz bardzo rzadką, najmniejszą z naszych sów - sóweczkę. Wśród dużych drapieżników najliczniej występują myszołowy. Tereny otwarte: łąki, polany śródleśne, pola uprawne zamieszkują typowe dla tych obszarów: kuropatwy, przepiórki, cierniówki, kląskawki, skowronki. Na wilgotnych terenach w pobliżu Dunajca spotkać można derkacze, których charakterystyczne twarde, dwusylabowe "krret-krret" latem daje się słyszeć po zachodzie słońca. Ze środowiskiem wodnym związane są między innymi: sieweczka rzeczna, zimorodek, brzegówka, pluszcz, pliszka górska oraz liczne gatunki kaczek. Coraz częściej spotkać można mewę śmieszkę i rybitwę zwyczajną. Kilkanaście gatunków ptaków występujących na obszarze Pienin uznanych zostało za skrajnie zagrożone. Należy pamiętać, że wszystkie występujące w Polsce gatunki ptaków objęte są całkowitą ochroną. Wyjątek stanowią ptaki łowne oraz sroka, wrona siwa, gawron i czapla siwa, które objęte są ochroną okresową w czasie lęgów.

 

Źródło www.pieninypn.pl  fot. Anna Borkowska